Ik zag dat deze week suïcide-preventieweek is. Ik wist niet dat het bestond. Ik lever er met liefde een bijdrage aan door mijn ervaring te delen zonder mijn verhaal over de aanleiding weer helemaal te doen. Daar zit je niet altijd op te wachten als je zelf suïcidaal bent of iemand in jouw omgeving dat is.
WANT HET GAAT NIET OVER MIJ, HET GAAT DEZE WEEK OVER AL DIE ANDEREN DIE NU MET DE GEDACHTE LOPEN OM ZELFMOORD TE PLEGEN.
Ik ben geen expert. Ik kan alleen over mijn eigen ervaring vertellen. Ik ontwikkelde de wens om dood te gaan niet van de ene dag op de andere dag. Hij kwam omdat ik al zoveel geprobeerd had om er uit te komen maar het mij even zo vaak niet gelukt was. Ik was moe gestreden. Ik had mijzelf al zo vaak bij elkaar hebt geraapt, ik had er gewoon geen geloof meer in dat het wél goed kwam.. De hopeloosheid, de machteloosheid. Het ging verder dan de gemiddelde depressie. Dat en de voortdurende diskwalificatie van mij als dochter, zus, mens en moeder gaven mij het gevoel dat er écht geen andere weg meer uit was dan de dood. Ik was iedereen alleen maar tot last dacht ik. En er was zoveel mis gegaan in mijn leven dat ik er inmiddels van overtuigd was dat het écht ook aan mijzelf moest liggen Dat deed het natuurlijk ook wel gedeeltelijk, maar ik was mijzelf toen nog niet van bewust van het verschil tussen eigen verantwoordelijkheid en eigen schuld.
VERLIES VAN CONTACT MET DE KINDEREN
Om het verhaal te begrijpen toch een klein tipje van de voorgeschiedenis. Ik was een vrouw van achter in de 40 die door een hele lelijke scheiding steeds meer het contact met haar kinderen verloor. Zelfs met hulp van alle mogelijke instanties kon ik niet voorkomen dat ze steeds meer bij mij vandaan gingen. Hoe ik met dit diepe rouwe verlies van contact met mijn kinderen moest omgaan wist ik niet. Toen ik suïcidaal was, was ik dus een volwassen vrouw. Althans fysiek. Nu, na zoveel jaren zelfontwikkeling en therapie verder weet ik dat ik mij destijds niet liet leiden door mijn volwassen geest, maar was blijven steken in traumadelen, in kindsdelen zelfs. Het thema was afwijzing en dat ging veel verder terug dan die situatie waar ik toen in zat. Maar dat had ik toen nog helemaal niet door.
BELANGRIJK OM TE WETEN: IK WILDE NATUURLIJK NIET ECHT DOOD, IK WILDE DAT DE PIJN IN MIJN HART STOPTE…EN HAD GEEN VERTROUWEN MEER DAT DIT OOIT NOG GING GEBEUREN.
Daardoor leek het leven dat voor mij lag ook ineens nog zo ontzettend lang. De uitzichtloosheid van mijn pijn kon ik niet dragen En omdat ik geen oplossing of einde zag, bezweek mijn veerkracht. Bij de 1e poging nog geleidelijk. Voorafgaand aan de 2e poging voltrok dat besluitvormingsproces zich in een paar seconden. Omdat ik de oplossing niet zag, de controle niet meer had en de enorme pijn van afwijzing niet aankon verviel ik in slachtofferrol die ik tot haar dood ook bij mijn moeder had gezien. Een ongezond referentiekader en een aantal onverwerkte trauma’s.
Maar waar zou ik destijds dan mee geholpen zijn? Wat had mijn poging kunnen voorkomen?
TEN EERSTE: Als ik mij had beseft dat mijn trauma’s waren en ik ze tijdig had aangekeken en verwerkt, dan was het nooit zover gekomen. Mijn wereldbeed was dat de wereld slecht was, en dat ik overal voor moest vechten. Dat of ik wel of niet slaagde mijn eigen verantwoordelijkheid was. En wat een “geslaagd” leven dan was, dat beeld was destijds behoorlijk ongezond. Ik moest persé een groot huis, twee auto’s, twee vakanties per jaar en genoeg geld om nooit meer afhankelijk te zijn van een man. Maar daarin slaagde ik niet omdat ik keer op keer door emoties overmand verkeerde beslissingen nam. Dat ik door emoties overmand raakte, kwam omdat ik mijn lijf en geest niet meer uit de gevarenstand kon krijgen. De stresslevels, altijd achterdochtig over goede bedoelingen van mensen, constant een zelfverzekerde rol spelen terwijl ik diep van binnen een klein beschadigd meisjes, het ongezonde beeld dat ik van relaties had en last but not least: de relatie met (ex) partnergeweld die toen al bijna 20 jaar gaande was. ( zie het verhaal hierover in de Libelle via deze link).
TEN TWEEDE: DE GOEDBEDOELDE REDDINGSPOGINGEN, ADVIEZEN EN OPLOSSINGEN MAAKTE DAT IK MIJ STEEDS VERDER AFSLOOT.
Ik moet je zeggen dat ik in die weken of dagen voor de pogingen al behoorlijk bezig was geweest om mijzelf af te sluiten. Er waren best nog een paar mensen die toen om mij gaven, maar zij wisten het ook niet meer zeiden ze later. En dat snap ik ook. Ik was namelijk niet alleen verdrietig maar deed ook heel boos en lelijk. Bij alles wat er werd gezegd dacht ik: “jij snapt er helemaal niets van, je weet niet hoe dit voelt”. En dat maakte mij onbenaderbaar op het laatst. Ik veroordeelde mensen in die tijd ook erg snel. Dat zei ik soms direct, maar soms ook met heel veel steken onder water.
Toch denk ik terugkijkend ook dat ik hen ook afslootte omdat zij allemaal goedbedoeld de hele tijd krampachtig bezig waren om mij weer beter te laten voelen. Heel logisch en lief natuurlijk. En destructief als ik was, kwam dat in mijn allergie. Zonder deze mensen te veroordelen (want jeminee, ga er maar eens aan staan) denk ik dat ik juist gewoon wat meer erkenning nodig had voor de pijn die ik voelde. Dat men uitsprak dat het legitiem was dat ik dit diepe, zware verdriet had. Dat ik er ook gewoon mocht zijn mét dat verdriet. Ik had in die tijd volgens mij nog geen weet van 113. Misschien was het er al wel, maar ik ben benieuwd wat die dan hadden gedaan. Ik denk dat ik dat nodig had, erkenning van de pijn. Ik wilde niet horen dat ik door moest, dat ik niet mocht verliezen wat ik had opgebouwd. Dat ik niet zo “gek” moest denken. Dat ik niet egoïstisch was om dat te denken. Dat ik de persoon die zei dat hij mij kapot ging maken en mijn kinderen mij nooit meer wilde zien, nu zijn zin gaf. Dat ik sterker moest zijn en geen lafaard.
DOOR DAT REDDERSGEDRAG WERD IK BEVESTIGD IN MIJN GEVOEL DAT IK HET ZELF NIET MEER KON.
Daarnaast dacht ik ook: Of ik verder wilde leven was namelijk niet aan degene met wie ik sprak, maar aan mij. En dat vind ik nog steeds. Alleen kun je zo een beslissing niet op een gezonde manier nemen als je zo ver in je depressie of verdriet zit. Maar gevoelsmatig was de keuze al of niet stoppen met leven op dat moment het enige waar ik nog controle over had. Neem ik de beslissing om mijzelf de rest van mijn leven ongelukkig te voelen en anderen tot last te zijn ? Of stap ik eruit en verlos iedereen van mijn bestaan?
HAD ANDER GEDRAG VAN OMSTANDERS MIJ DAN KUNNEN LATEN AFZIEN VAN MIJN POGING?
Stel je voor dat ik gewoon had mogen blijven huilen, verdrietig had mogen blijven, mijn pijn had kunnen blivjen benoemen en daar puur alleen erkenning voor had gekregen? Dat ik niet was afgewezen om mijn verdrietig en lelijke gedrag. Eerlijk? Ik denk dat de overtuiging in mijn hoofd zo groot was dat niet-professionals mij überhaupt niet konden bereiken.
Vlak voor mijn tweede poging zocht ik wel contact met de partner die de relatie net met mij had uitgemaakt vlak daarvoor, maar deze wilde niet meer met mijn verwijten en verdriet geconfronteerd worden. Begrijpelijk dat dit moeilijk is, maar tegelijkertijd ook weer een bevestiging voor mij dat ik écht waardeloos was. De schok van de relatiebreuk was te groot in al het verdriet waarin ik al zat en dat heeft hij onderschat. Ik veroordeel hem niet meer daar om. Maar ik hoop wel dat mensen die dit lezen en in een soortelijke situatie zitten dit anders zullen doen. Dit beter zullen voorbereiden en er hulp bij vragen.
KON IK ÜBERHAUPT NOG WEL NORMAAL NADENKEN IN DE GEESTESTOESTAND WAARIN IK ZAT? KON IK DE GEVOLGEN VAN WAT IK DEED OVERZIEN?
Als ik er nu, dik 10 jaar later, aan terugdenk dan denk ik: Welnee, dat kon ik écht niet. Ik weet nog dat ik de wijze waarop ik de poging zou doen wel bewust uitkoos. Ik wilde niet voor een trein springen maar het “netjes” doen. Dat mijn kinderen er ontzettend veel pijn van zouden hebben als de poging lukte en helemaal niet opgelucht zouden zijn dat ik er niet meer was, dat kwam niet in mij op. Ik was overtuigd dat ik een offer bracht. Als ik verdween, waren zij uit die eeuwige strijd tussen mijn ouders. Nu terugkijkend denk ik: Hoe kon ik dat nou denken? Ik was toch redelijk intelligent? Ik had notabene zelf een moeder die mij haar vroege dood verweet? Ik had toch beter moeten weten? JA!! Soms denk ik dat ik misschien al wel zo lang depri was dat ik in een psychose was gekomen. Hoe dan ook, ik was niet meer in staat om helder en gezond na te denken en kon de consequenties van wat ik deed duidelijk niet overzien.
Dus ging ik mij nog een beetje mooi aankleden, lieve briefjes voor mijn kinderen schrijven en een overdosis kalmeringstabletten en antidepressiva nemen. Het was de 1e keer een kleine kom vol, de tweede keer een diep bord. Maar later hoorde ik dat je daar eigenlijk helemaal niet dood van kan gaan. Dus écht goed voorbereid was ik ook weer niet. En beide keren werd ik dus wakker. Geschrokken: Tjezus, ik leef nog. Ik wist niet wat nu te doen. Maar was natuurlijk ook supersuf van al dat spul.
IK OVERLEEFDE DUS BEIDE POGINGEN……EN KREEG VERVOLGENS DE ENE PREEK NA DE ANDERE.
Bij de 1e keer nam ik de telefoon niet meer op en daardoor ging mijn toenmalige geliefde argwaan voelen en alarmeerde de politie. De 2e keer had ik kennelijk mijn werkgever gebeld in een vreemde staat van zijn na het nemen van de pillen. Dus in beide gevallen werd ik na de poging onderzocht door een psychiater en later ook weer doorverwezen naar hulpverlening die ik niet mocht weigeren omdat ik dan gedwongen zou worden opgenomen.
Dus de geliefden werden ingeschakeld. En ik kreeg behoorlijk wat preken. Ik weet niet helemaal wat de bedoeling was van deze preken. Dat ik waardeloos was voelde ik toch al dondersgoed en nu werd dat mij na die poging nog eens voor de voeten geworpen. Ik snap dat het voor de mensen dicht om mij heen echt ook een trauma was waaronder zij oprecht hebben geleden. En dat wilde zij kwijt aan mij. Maar mijn ongevraagde advies als u dit leest omdat er iemand in uw omgeving een zelfmoordpoging heeft gedaan: laat deze preken achterwege. Het kan zelfs heel gevaarlijk zijn en een nieuwe poging oproepen. Voor uw trauma kan degene die de zelfmoordpoging deed niet zorgen. Het is veel beter dat u er met de juiste hulp zelf mee leert te leven dat het nu eenmaal gebeurd is.
Ik schaamde mij dood, zeker na de 2e poging. En toen wist ik ook dat dit dus ook niet de oplossing was. Kennelijk wilde ik niet écht dood. Toen pas kwam het besef dat ik een andere weg moest zoeken in plaats van verdrinken in mijn pijn. En pas toen ging ik gemotiveerd in therapie.
RESUMÉ: VOOR ALS JE ZELF NADENKT OVER ZELFMOORD:
Als je gedachten over zelfdoding hebt, besef dan dat deze gedachten een bewijs zijn van het feit dat JIJ geen oplossing, hoop of verbetering van jouw situatie meer ziet. En dat is iets anders dan dat die oplossing, hoop of verbetering van jouW situatie ONMOGELIJK is. Zelfmoordgedachten komen misschien wel bij iedereen een keer voor. Maar als je echt gaat voorbereiden of plannen dan mag je dat zien als een teken dat je hulp nodig hebt. En erop vertrouwen dat het feit dat jij denkt dat die hulp niet helpt (dacht ik ook) komt omdat je denkpatronen en daardoor je emoties een dieptepunt hebben bereikt die jij zelf niet meer kunt oplossen.
VOOR JOU ALS OMSTANDER VAN EEN SUÏCIDAAL PERSOON; MET WAT INSPIRATIE UIT HET BOEK VAN VICTOR FRANKL “DE ZIN VAN HET BESTAAN”
“Veroordeel niet hen, die het lijden maar niet onder controle krijgen, maar steun hen in liefde. En veroordeel hen niet om datgene dat zij denken te moeten doen om hun lijden te verzachten. Luister naar hen, met oprechte aandacht, alleen dat al zal hun kracht geven. Probeer niet met oplossingen aan te komen, erken het leed en laat advies achterwege. Stel vragen over hetgeen zij voelen en willen, maar vermijd suggestieve vragen, die hebben een ondertoon die alles alleen maar erger maakt”. Negeer hen of dat wat zij hebben gedaan niet. Dat bevestigt hun in hun gevoel dat hun pijn er niet mag zijn, dat zij zich moeten schamen voor wat zij deden.”