Inleiding:
Voordat ik begin met dit verhaal wil ik wel even voorop stellen dat ik besef dat ik mijn eigen verantwoordelijkheid heb voor de keuzes die ik heb gemaakt. Ik wil mijn ex-man niet beschuldigen van de gevolgen die mijn keuzes hebben gehad op het leven van mijzelf en anderen.
Wat ik wél wil duidelijk maken is dat de consequenties van partnergeweld diep in jouw hele “zijn” doorwerken, en dat de manier waarop jij de wereld ziet daardoor wordt gekleurd. Je hoort vaak als je in zo een relatie zit, dat jij degene bent die het probleem veroorzaakt. En dat verwart jouw kijk op wat er écht gebeurt, en dus ook de manier waarop je met sommige zaken omgaat. Ester Wijnen beschrijft dit proces zo prachtig in haar boek “Jij bent het probleem”. Echt een aanrader te lezen trouwens als je in een relatie met partnergeweld zit of hebt gezeten. Of als je iemand in jouw omgeving ziet worstelen met dit probleem en die persoon beter wilt begrijpen.
Daarbij wil ik ook zeggen, dat ik al beschadigd was door gebeurtenissen in mijn jeugd voordat ik mijn ex-man leerde kennen. Dus ook dat speelde mee bij het geïsoleerd raken. In een later blog zal ik proberen uit te leggen hoe die levensloop ervoor zorgde dat ik zo kwetsbaar was voor een relatie met partnergeweld.
Toch ben ik ervan overtuigd dat het feit dat ik uiteindelijk geïsoleerd ben geraakt van veel sociale contacten wel degelijk óók de oorzaak was van mijn relatie met partnergeweld door een politieagent, en uitleggen hoe dat in zijn werk ging.
Referentiekader Politie
Ik beschreef in deze serie blogs al eerder, dat ik ontzag had voor de politie en trots was op mijn ex-man dat hij bij de politie werkzaam was, en dan ook nog in één van de drukste en gevaarlijkste plekken van Nederland. Dus hoe hij aankeek tegen bepaalde zaken was voor mij een soort referentiekader. Dus als hij zei dat hij mensen manipulatief vond, of vond dat mensen “aandachtsvragers” waren of “zielepoten” dan dacht ik daar serieus over na. Hij vond dat hij daar beroepshalve veel tijd aan kwijt was, terwijl hij zich liever bezig hield met het Echte Politiewerk. Feit was dat als ik dat wilde nuanceren, hij dat voelde als verraad van mij aan hem.
Zo had mijn ex-man het niet zo hoog op met mensen die overlast veroorzaakten door alcoholisme en drugs of door psychische problemen. En al helemaal niet met de psychische hulpverlening. Zijn standpunt destijds was dat psychiaters veel vaker dan wenselijk zijn werk weer onderuit haalde bij de rechter. Dat er bij het vaststellen van de straffen door justitie rekening werd gehouden met de jeugd of omstandigheden waarin zijn arrestanten leefden, kon hij niet begrijpen. Die werden dan volgens zijn zeggen als verzachtende omstandigheid ingebracht, waardoor hij dezelfde persoon soms korte tijd later wéér op straat zag. Dat frustreerde hem vreselijk. Ik kon dat eigenlijk deels wel begrijpen en ik vond het vlijend dat hij mij vaak als voorbeeld noemde van iemand die onlangs het hebben van een rotjeugd toch wat van haar leven had kunnen maken en buiten de criminaliteit was gebleven.
Vergeet niet dat ik echt dacht dat iemand die bij de politie werkte wel verstand had van hoe de wereld in elkaar zat als het gaat om Het Goed en Het Kwaad. Ik gaf hem daarom vaak het voordeel van de twijfel. Ik had de verwachting dat hij met zijn toen al 12 jaar ervaring bij de politie beter was in het herkennen van misstanden dan ik zelf.
Misschien daarom was hij trots op het feit dat ik een vaste baan had bij de overheid. Zijn vorige vrouw had gekozen om thuis te blijven en voor hun jongere zoontje te zorgen en hij vond dat zij nooit veel verantwoording genomen als het gaat om het vergaren van inkomen, en daar had hij zich behoorlijk aan gestoord. Zeker toen zij alimentatie ging vragen zowel voor zich zelf als voor hun zoon. Zij zat in de bijstand, dus lange tijd heeft hij een groot deel van zijn inkomen moeten afstaan om haar uitkering te bekostigen. Ik geloof tot dat zijn oudste zoon 5 jaar oud was…maar hoe dat precies zat weet ik ook niet meer. Ook daarover was de frustratie bij hem in ieder geval groot, en dat leidde bij hem tot geweldsuitbarstingen. Het onderwerp alimentatie kwam ook altijd te pas en te onpas op tafel. En eerlijk is eerlijk, ik vond het feit dat hij zoveel voor haar moest betalen ook oneerlijk. Maar om het daar nu maar steeds over te hebben…dat vond ik ook onnodig.
Altijd maar wéér zijn verhaal vertellen
Maar hij had dus deze drang om overal te vertellen over de financiële gevolgen van de scheiding en de frustraties in zijn werk. En ik merkte dat iedere keer als hij geen volwaardige steunbetuigingen kreeg, hij daarover zeer teleurgesteld was. En dat betekende vaak dat hij dan het contact met deze “afvalligen” verbrak. Soms plotseling, soms liet hij het langzaam maar zeker verwateren. Vaak ging hij dan de nadruk leggen op de mindere kanten die deze personen in zijn ogen hadden, of daagde hen hierin uit tot dat er een escalatie kwam.
Zoals ik in een eerder blog vertelde kende ik mijn ex-man via gezamenlijke vrienden van de handbalclub. En ook de familie met wie ik nog wel contact had, zaten in die handbalclub. Een van de populairste meiden uit het team had mij en mijn ex-man en zijn toenmalige vrouw destijds aan elkaar voorgesteld. Zij was vurig aan de kant van zijn vrouw gaan staan, begrijpelijke reactie natuurlijk. De strijd tussen mijn ex-man en zijn ex-vrouw duurde lang en was hevig. En dat had ook zijn gevolgen voor mijn plaats in dat handbalteam. Meer en meer werd ik genegeerd, al dan niet onbewust. En ook op de handbalclub zelf waren een hoop mensen met een mening over mijn nieuwe relatie. En dat is allemaal begrijpelijk, zeker omdat mijn ex-man keer op keer vertelde hoe slecht hij werd behandeld door zijn 1e vrouw en zelf totaal geen verantwoordelijkheid nam voor de situatie waarin hij was gekomen. Feit is natuurlijk wel dat hij haar heeft verlaten toen zijn zoontje nog maar 2,5 jaar jong was. En dat voor een andere vrouw! En ook al zegt hij zelf dat zijn huwelijk al lange tijd slecht was, hij blijft de persoon die de handdoek in de ring gooide toen hij een in zijn ogen leukere vrouw tegenkwam en verliefd de handdoek in de echtelijke ring gooide. Gevochten voor zijn huwelijk had hij niet. Mensen die het niet met hem eens waren, of sterker nog, niet hardgrondig bevestigden dat hij de persoon was die slecht behandeld werd doordat hij veel alimentatie moest betalen, die lagen eruit bij hem. En dat leidde er toe dat ook ik steeds meer in een isolement raakte.
Verlaten van mijn handbalclub
Op de handbalclub stopte ik. Ik voelde mij doodongelukkig in de groep en dat werd onvoldoende gezien. In het gelegenheidsteam waarin ik toen speelde zaten mij in die tijd beste vriendinnen. Mijn ex-man was om het weekend mee bij zo een wedstrijd, vaak met zijn zoontje erbij. Hij kon het niet laten om steken onder water te geven voor en na de wedstrijd richting de vriendin van zijn ex-vrouw. Hij beschuldigde haar van partijdigheid en de strijd werd steeds heviger. Zij begroette ons niet meer, gaf mij geen antwoord meer en keek ons niet meer aan en dat was voor iedereen ongemakkelijk op het laatst. Ervaringen uit mijn jeugd kwamen terug en ik voelde mij verstoten en ontzettend nerveus in haar bijzijn. Ik dook duidelijk in een slachtofferrol.
De druppel was voor mij toen ik na een wedstrijd op een gravelveld mijn benen had opengehaald na een valworp, en het team zich niet om mij bekommerde. Ik weet echt niet meer of dat mijn perceptie was of dat het écht zo was, maar ik herinner mij dat ik ontzettend verdrietig hierover was en mijn ex-man boos. Dat leidde ertoe dat ik mijn contributie bij de handbalclub opzegde. Dat betekende ook het einde van een aantal vriendschappen.
Familiebanden verwaterden
Mijn lievelingsneef speelde bij één van de tegenstanders van mijn man, die bij dezelfde club handbalde als ik destijds. En zoals ik in eerdere blogs schreef, was geweld ook op het handbalveld af en toe aanwezig. Door de leden van zijn team werd dat bijna altijd gesust. En als er al waren die mijn ex-man daarop aan durfde te spreken, dan maakte dat geen indruk op hem. De volgende week was het weer zover. Scheidsrechters waren opvallend vaak het slachtoffer van zijn irritatie. Maar soms ook de tegenstanders. Mijn neef was altijd een ambitieuze handballer geweest. Inmiddels was hij wat ouder en had een gezin. Hij speelde niet meer het hoge niveau uit zijn jeugd maar was nog altijd fanatiek in het veld. En dus botste hij op het speelveld ook wel eens met mijn ex-man. Dat moest ik dan de hele week horen. En terwijl wij voorheen naar de verjaardagen van deze neef en zijn kinderen gingen, werd dat steeds minder. Zijn wisseldiensten waren de standaardsmoes. En op die verjaardagen waar wij wel kwamen kwam het verhaal over zijn scheiding vaak ter sprake, en wellicht kregen zij daardoor ook tabak van ons. En als ik probeerde op te nemen voor mijn neef na dan was ik de afvallige. Mijn ex-man voelde zich dan door mij verraden. Een aantal van de keren dat ik bloot stond aan fysiek partnergeweld, gingen over dit soort situaties. Het zal geen verrassing zijn dat ook de relatie met die kant van de familie verwaterde.
Dan waren er ook nog wel mensen bij die wij als stel leerden kennen, maar waarbij de vriendschap nooit verder kwam omdat zij zijn explosies opmerkte, maar ik nooit alles vertelde wat er gebeurde. Ook niet als deze mensen mij gingen vragen naar wat er toch in godsnaam met mijn man aan de hand was, en hoe het kon dat hij met zo een kort lontje bij de politie werkte. Ik besprak dat met hem, en dat was dan het einde van de nieuwe vriendschap. Want daarna wilde hij niet meer met hen afspreken.
De relatie met mijn moeder
Mijn moeder en ik hadden altijd al een moeizame relatie, al voordat ik mijn ex-man leerde kennen dus. Zij had veel psychische problemen en in mijn herinnering is dat ook de oorzaak geweest van haar ernstig drankmisbruik. Ik werd in die tijd regelmatig gebeld door de politie als de buren hun zorgen of overlast uitten bij hen. Dan ging ik er heen en trof haar vaak in een erbarmelijke omstandigheid aan. Natuurlijk was ik dan van slag, en mijn ex-man interpreteerde dat als een grote last. Want zij verstoorde dan onze schaarse vrije tijd, en soms ook onze spaarzame uurtjes samen als gezin op de enige vrije avond die wij samen hadden: de donderdagavond. Daar kon hij woest om worden.
Hij begreep dan nog vaak wel dat ik er heen ging, maar wederom: De frustratie over wat zij hem had afgepakt in zijn ogen was groter dan zijn zorgen over wat het met mij, zijn vrouw deed. Hij veroordeeld haar keihard. Toen zij een zwaar auto-ongeluk kreeg door drankgebruik heeft hij er door zijn beroep nog voor gezorgd dat wij te horen kregen wat het alcoholpromillage in haar bloed was ten tijde van het ongeval. Dat mag natuurlijk helemaal niet. Tuurlijk had hij gelijk dat zij een gevaar was op de weg. Maar dat veroordelende van hem richting haar was echt verschrikkelijk. Hij liet haar goed weten hoe slecht zij was. Dat zij ook mijn moeder was en bovendien al jaren doodongelukkig en ziek, daar hield hij geen enkele rekening mee. Ik mocht haar ook niet zielig vinden.
Enige tijd daarna vlak voor kerstmis, waren mijn ex-man en ik met zijn zoontje uit het eerdere huwelijk en onze oudste van toen 2,5 jaar jong het huis aan het versieren. We hadden net gehoord dat de partner van mijn vader ernstig ziek was. En er was enige weken terug een geweldsexplosie geweest waarbij mijn ex-man mij in mijn buik had geschopt terwijl ik net een paar weken zwanger was. We waren enige weken uit elkaar geweest en zaten in relatietherapie. Die vooravond kreeg ik mijn moeder aan de telefoon. Zij was bijna niet te verstaan zoveel had ze gedronken. Mijn ex-man pikte dat op en was razend omdat er in zijn ogen wéér een mooie avond werd verpest. Toen zij vroeg of ik nog plannen had voor de kerst heb ik haar gezegd dat ik daar nog over na zou denken. Mijn ex-man had er totaal geen zin in en vertelde dat hij het niet kon opbrengen om met een dronken aandachtvrager kerst te vieren terwijl de partner van mijn vader, op wie mijn ex-man erg gesteld was, zo ziek was.
De dood van mijn moeder
Ik heb mijn moeder toen verteld dat ik even pauze nodig had in onze relatie en dat ik deze kerstmis oversloeg. In februari overleed de partner van mijn vader. Nog steeds wilde mijn ex-man niet dat ik contact met mijn moeder opnam. Ik had haar wel een kaart gestuurd en we hadden afgesproken dat ik na de bevalling weer contact zou zoeken. We hadden inmiddels ook een nieuw huis gekocht en ons leven was een rollercoaster. In mei, 5 weken voor de geboorte van mijn jongste zoon, kreeg ik een telefoontje dat mijn moeder was gevonden onder een vlonder bij een watertje in haar buurt. Thuis vonden wij een afscheidsbrief die zij enige tijd daarvoor had geschreven in een kladblok. Zij wilde niet meer en verweet vooral mij dat ik haar de laatste maanden had laten zitten. De brief is toen door mijn ex-man bij mij weggehaald, zogenaamd omdat ik het psychisch niet aan kon tijdens de zwangerschap. Ik heb de brief nooit meer kunnen terugvinden. De manier waarop zij dood is gegaan is nooit echt achterhaald, wel is er in haar irissen een alcoholpromillage gevonden dat niet perse dodelijk hoeft te zijn maar er wel voor kan hebben gezorgd dat zij in het water terecht is gekomen. Haar huis was vervuild lag vol met lege drankflessen en lege pakjes sigaretten, Er was geen ander eten te vinden dan alleen een stukje franse kaas. Haar afschriften lieten slechts pinbetalingen bij Gall en Gall zien. Op de uitvaart hoorde ik van een hulpverleenster dat mijn moeder bij de crisisdienst terecht was gekomen omdat zij over het balkon had willen springen. Zij heeft zich net zo lang vol gegoten met alcohol, zonder te eten, dat zij uiteindelijk gestorven is en in het water terecht is gekomen. De afscheidsbrief lag er, zij wilde dood. Volgens mijn ex-man was het pure zelfmoord en ik vind dat tot de dag van vandaag ook. Ik heb er heel veel last van gehad dat ik haar de laatste maanden van haar leven niet zag.
Mijn destructieve copinggedrag
Zoals ik al aan het begin van dit blog schreef kan en wil ik niet alleen mijn ex-man de schuld geven van hoe ik steeds verder geïsoleerd raakte van contacten. Mijn eigen jeugdtrauma’s speelden daar ook een rol in. Wel kijk ik terug op hoe mijn eigen besluiten werden gekleurd door de mening van mijn ex-man. Hoe het partnergeweld mij steeds ongelukkiger maakte en ik mijn eigen grenzen lang niet bewaakte, juist omdat zij bijna dagelijks werden overschreden en ik dat op een gegeven moment kennelijk normaal ging vinden.
Ik suste het, zocht afleiding of ontweek de oplopende spanning door op mijn tenen te gaan lopen. Als je er niet zelf inzit of hebt gezeten, dan is dat heel lastig om te begrijpen maar dit is het mechanisme waar je in terecht komt. Ook overcompenseerde ik de ongelukkige momenten door afleiding in studies zodat ik een excuus had om mijzelf avonden af te zonderen als hij wel thuis was in de avond. Ook suggereerde ik dat ik een succesvol leven leidde. Het kon niet op, nog een groter huis en nóg een appartement in Spanje. Weer een vakantie, weer een weekendje weg. Met dat soort dingen compenseerde ik mijn eenzaamheid. Maarja, dat zag ik toen natuurlijk niet. Ik had toen mijn moeder overleed en ik mijn kinderen kreeg niet één vriendin meer met wie ik kon sparren. Dat deed ik alleen met collega’s en één collega werd een goede vriend. Die heb ik het later wel allemaal verteld. Maar toen was mijn huwelijk al voorbij.
Geisoleerd van mijn eigen kinderen
De allerergste vorm van isolatie was die van mijn kinderen. Enige jaren na de ontzettend lelijke echtscheiding kreeg mijn ex-man het, met behulp van de werkwijze van de Raad van Kinderbescherming, Bureau Jeugdzorg en Spirit voor elkaar dat ik mijn kinderen niet meer zag. Ze vertrokken 2 jaar na elkaar, allebei op hun 14e, voorgoed naar hun vader. Ik heb in eerdere blogs wel al iets verteld over deze periode. Deze periode is de meest zwarte van het nu bijna 30 jaar lang leven met ex-partnergeweld. De gevolgen die dit had voor de band met mijn zonen voel ik dagelijks. En hoewel zij dit misschien niet zo zien, weet ik dat het feit dat zij moeten leven met onze veel te vroeg verbroken band hun gevoel voor geestelijk welzijn en de manier waarop zij naar het leven kijken voorgoed heeft beïnvloed. Omwille van hun welzijn vertel ik hier niet alles, alhoewel steeds vaker wel een beetje.
Psychisch Geweld
Wat er toen gebeurde is een vorm van psychisch geweld. Zonder in details te treden ben ik structureel door mijn ex-man als een bezeten en gevallen vrouw neergezet in het bijzijn van mijn kinderen. De kennis die hij als politieagent had, heeft hij ingezet om mij in de cel te krijgen. In de opvoeding werd alles waar ik voor stond belachelijk gemaakt, en overleggen over de opvoeding vond niet plaats. Waar ik mijn zonen wilden begrenzen, ging hij er overheen. En waar ik mij zorgen maakte, werd ik uitgelachen. En als ik eens op mijn strepen ging staan, werd dat afgestraft met het schenden van omgangsregelingen of dreigen met geweld. Mijn depressies werden gevoed, en vervolgens uitvergroot. Nieuwe relaties afgezeken en banen als minderwaardig weggezet.
Eigen verantwoordelijkheid en boodschap van hoop
Maar alweer, hoe ik daarop reageerde en hoe ik daar mee omging, is mijn eigen verantwoordelijkheid geweest. En pas toen ik doorkreeg dat ik zelf sterk genoeg kan zijn om de regie over mijn emoties te nemen begon het beter te gaan. Veel later leerde ik weer de regie over mijn eigen leven te nemen en dat niet altijd te laten afhangen van het verdriet dat er ook is. Ik leerde zelfs weer gelukkig worden. Ook al ben ik soms dagen verdrietig en zie ik het geluk dan even niet. Ik accepteer dat het verdriet er is en bij mij hoort. Wat mij ook heeft geholpen is milder te zijn richting mijn ex-man. Het is zijn keus dat wij geen contact hebben. Hij is verantwoordelijk voor zijn eigen daden en alle geweld is ook weer tot stand gekomen vanuit pijn die hij zelf had. Daarmee praat ik het niet goed. Maar ook niet alles van mij is goed te praten. We doen of zeggen allemaal vanuit onze pijn dingen met als doel onze eigen pijn te verzachten. Door de impact van die daden op te schrijven hoop ik wel awareness te kweken voor de gevolgen die een langdurige relatie met (ex) partnergeweld heeft voor alle betrokkenen en de relaties die zij weer hebben of aangaan.
